Is de Nederlandse Adventkerk loyaal aan de wereldkerk?

De laatste tijd wordt regelmatig de vraag gesteld of de Nederlandse Adventkerk wel werkt volgens de richtlijnen die de wereldkerk heeft bepaald in de zogenaamde Working Policy van de kerk. Deze vraag doet een zeker wantrouwen tegen het Nederlandse beleid vermoeden en suggereert dat de Nederlandse Adventkerk haar eigen weg gaat, zonder acht te slaan op de richtlijnen van de wereldkerk.

Het tegenovergestelde is waar. In Nederland wordt steeds gestreefd om zoveel mogelijk te voldoen aan de richtlijnen die door de kerk zijn gesteld. Deze richtlijnen worden jaarlijks, tijdens een zogenaamde Annual Council, bekeken en waar nodig bijgesteld. Tegelijkertijd mogen we niet vergeten dat het beleid van de kerk behoorlijk Amerikaans is. Er wordt veelal uitgegaan van Amerikaanse regelgeving, ook maatschappelijk gezien. In andere delen van de wereld levert dat soms problemen op. Neem bijvoorbeeld het gegeven dat een ingezegend ouderling in principe alle kerkelijke handelingen mag verrichten, behalve een huwelijksinzegening. Dat komt omdat in veel landen een kerkelijke huwelijksbevestiging is gekoppeld aan het burgerlijk huwelijk. Predikanten zijn veelal bevoegd om in een dergelijke situatie een huwelijk te bevestigen, maar ouderlingen niet. In Nederland kennen we die situatie helemaal niet, omdat een kerkelijke huwelijksinzegening losstaat van het burgerlijk huwelijk en een predikant helemaal geen bevoegdheid heeft om het burgerlijk huwelijk te bevestigen. Je kunt je dan ook afvragen of een regel waarbij de ouderling geen huwelijk mag bevestigen wel standhoudt in de Nederlandse situatie. Toch richt de Nederlandse Adventkerk zich ook in een dergelijk geval naar de Working Policy  van de kerk en staat ouderlingen niet toe om huwelijken te bevestigen.

De Adventkerk wordt in eerste instantie geleid door haar eigen statuten. Onze Nederlandse statuten stammen uit 1997, en wijken momenteel op enkele punten af van de huidige standaardstatuten voorgeschreven door de wereldkerk. Dit komt omdat de standaardstatuten flink veranderd zijn sinds 1997, en omdat de Nederlandse situatie bijzondere statuten vereiste. Maar, voordat de statuten afgestemd werden in 1997, zijn ze door alle kerkelijke kanalen gegaan en tot op het niveau van de wereldkerk goedgekeurd. Deze statuten bepalen het werk in Nederland.

In het geval van inzegening van vrouwelijke predikanten wijken we weliswaar enigszins af van de insteek van de wereldkerk, maar wij zijn nooit buiten onze eigen statuten gegaan. Alle besluiten die genomen zijn, zijn volledig binnen de bepalingen van onze statuten.

Daarnaast bepaalt de Nederlandse grondwet dat we niet mogen discrimineren. Weliswaar kan er een beroep gedaan worden op het recht tot godsdienstvrijheid, maar wanneer mensen in gelijksoortige functies worden aangesteld, dienen zij volgens de wet ook hetzelfde behandeld te worden. De afgevaardigden bij het uniecongres 2012 hebben gemeend dat gelijkheid zwaarder telt, dan de wens van de wereldkerk om inzegening voor ons uit te blijven schuiven.

Betekent dit dat de Nederlandse Adventkerk plotseling niet meer loyaal is aan de wereldkerk? Zeker niet, want waar het maar enigszins mogelijk is, richt de Nederlandse kerk zich naar de wensen van de wereldkerk, ook als dat in de ogen van onze maatschappij vreemd lijkt. Toch komt het soms voor dat er een afwijkende keuze gemaakt moet worden omdat geweten en maatschappij dat van ons verlangen. Dat gebeurt niet alleen in Nederland, maar ook in alle andere delen van de wereld op die punten waar de Working Policy niet voldoet.

De conclusie moet dan ook zijn dat de Nederlandse Adventkerk loyaal is en wil zijn aan de wereldkerk. De Working Policy wordt gerespecteerd en nageleefd. De komende statutenwijziging binnen de Adventkerk in Nederland zal ons zelfs nog meer in lijn brengen met de Working Policy dan nu al het geval is. Er is dan ook geen sprake van dat de kerk in Nederland zich niet zou willen conformeren aan het beleid van de wereldkerk. Tegelijkertijd zal er altijd ruimte moeten blijven voor maatschappelijke omstandigheden die hier en daar kunnen afwijken van het Amerikaanse model.

Mede daarom zijn meer dan 100 jaar geleden de unies in het leven geroepen. Unies zijn er niet om de wereldkerk tegen te werken, maar om met de wereldkerk samen te werken. Tegelijk is het aan de unies voorbehouden om de werkomstandigheden, de behoeften en de missie in het hun toegewezen gebied te bewaken. Dat is precies wat er momenteel in Nederland gebeurt. Die boodschap zal dan ook met kracht worden uitgedragen aan de leiders van de wereldkerk.